تعاریف مختلفی از پژوهش ارائه شده است، تعریف جنابعالی از پژوهش چیست؟
پژوهش تلاش علمی روشمند جهت دستیابی به حل مسأله یا پاسخ به سوال جزئی، ارائه استدلال جدید نقد و بررسی دیدگاه و ادله پیشین، طرح دیدگاه جدید یا نظریه پردازی در گسترش دانش است.
وضعیت پژوهش در حوزه‌های علمیه را چگونه ارزیابی میکنید؟
موضوع «اجتهاد» در مسائل فقهی که به صورت ویژه از عصر غیبت در میان شیعیان امامیه طرح گردید و در طول زمان بر کیفیت و کمیت آن افزوده شد، بیانگر امتداد تاریخی آن در میان شیعه است.
«اجتهاد» مصطلح پژوهشی سرآمد در موضوع فقه و اصول است که در حوزه‌های علمیه با فراز و نشیبهای مختلفی که داشته، همواره مطرح بوده است؛ لیکن از آنجا که علوم اسلامی، شاخههای متنوع و متکثر دارد، اجتهاد علمی و پژوهش در موضوعات و مسائل گوناگون آن از ضروریات نیازهای علمی این عصر است. وضعیت رو به رشد فعلی در عرصه پژوهشیهای علمی در حوزه‌های علمیه معاصر نسبت به پاسخگویی به نیازها و انتظارات عصر ما کافی نیست و باید بر سرعت، کمیت و کیفیت آن افزوده شود.
با توجه به نیازهای جامعه چه عرصههایی را برای پژوهش به طلاب جوان توصیه میفرمایید؟
عرصههای پژوهش برای طلاب جوان با توجه به نیازهای جامعه فراوان است. با این توضیح که: غالب پژوهشها با هدف پاسخگویی به نیازها و ضرورتها شکل میگیرند. طلاب جوانی که از نعمت دقت و فرصت، هوش و ذکاوت، سختکوشی و زحمت، تعمق و تأمل و… برخوردارند پس از شناسایی نیاز در رشتهها و گرایشهای تخصصی به کنجکاوی، ژرفاندیشی و واکاوی علمی پرداخته، به کشف مجهول و پاسخ علمیتر به شبهات و پرسشهای نو بپردازند. از آنجا که عرصههای مورد نیاز محدود نیست، به نظر میرسد همه استعداد و توان علمی باید به کار گرفته شود تا فهم بهتری از موضوعات دینی ارائه گردد و با مسألهمحوری علاوه بر مطالعات نظری و پژوهشهای علمی محض، به مطالعات کاربردی همراه با ارائه راهکارها و شیوههای جدید هم پرداخته شود و نیز از این نکته غفلت نشود که حکومت دینی به صدها بلکه هزاران مسأله پژوهشی نیاز دارد و طلاب جوان میتوانند به تناسب تخصص و توان علمی و علاقهشان علاوه بر تأمین نیازهای حکومت اسلامی به پژوهشهایی که پاسخگوی شبهات نسبت به اسلام و مکتب اهلبیت(ع) است بپردازند.
جشنواره علامه حلی(ره) چه نقشی در گسترش فرهنگ پژوهش در بین طلاب جوان میتواند داشته باشد؟
جشنواره علامه حلی(ره) فرصت مغتنمی را برای همه پژوهشگران جوان حوزوی فراهم ساخته تا بتوانند با پشتکار و جدید تمام، رسالت قلم حوزه را ـ که علاوه بر نیاز زمان، ماندگاری برای نسلهای آینده را در پی دارد ـ احیا کنند. نقش ـ پیدا و پنهان ـ جشنواره علامه حلی(ره) را نمیتوان ضمن چند نکته ذکر کرد، لیکن میتوان به برخی از آنها اشاره نمود. از جمله:
ـ زمینهای برای فراهم ساختن ابزار و وسایل پژوهش در حوزه‌های علمیه برادران و خواهران
ـ بهانهای برای تجهیز بهتر و بیشتر کتابخانهها، به ویژه در شهرستانها و شهرهای کوچک
ـ زمینهسازی بیشتر برای نظریهپردازی طلاب جوان
ـ گشایش عرصه نقد و بررسی بیشتر در مسائل مختلف علوم اسلامی
ـ مایه گسترش آموزش پژوهشمحور
ـ کمک به تولید علم از طریق تشویقها و…
ـ ایجاد زمینه مناسب برای رقابت سالم در عرصه علم و دانش
ـ آگاهیبخشی بیشتر نسبت به معیار پژوهش
