به گزارش اداره اطلاع رسانی معاونت پژوهش حوزه های علمیه به نقل از خبرگزاری حوزه، نجمه حمیدیفرد، مدیر گروه مرکز تجزیه و تحلیل منابع پایگاه استنادی علوم جهان اسلام درباره نحوه عملکرد این مرکز در رتبهبندی نشریات علمی منتشر شده در ایران و جهان اسلام گفت: طبق مصوبه وزارت علوم باید تمام نشریات علمی و پژوهشی یک نسخه از نشریات خود را برای پایگاه استنادی جهان اسلام ارسال کنند تا بر اساس دورههای زمانبندی شده وارد نمایهسازی شوند.
وی در تشریح نمایهسازی اظهار کرد: نمایهسازی روندی است که تمام اطلاعات نشریه به تفکیک مقالات از جمله نویسنده، کشور، دانشگاه، سال انتشار مقاله و وابستگی سازمانی نویسنده وارد سیستم میشود. به طوری که افراد در جستجوی نمایه استنادی در سایت پایگاه استنادی جهان اسلام(isc.gov.ir) میتوانند مطالب مورد نظر خود را بر اساس عنوان نویسنده، آدرس، منبع، زبان، سال و نام نشریه جستجو کنند.
معرفی مقالهها و دانشگاههای برتر کشور و جهان اسلام
حمیدیفرد گفت: نشریات بعد از وارد شدن اطلاعات در دورههای سه ساله بررسی میشوند تا مشخص شود پژوهشگران به کدام نشریات، مقالات و دانشگاههای برتر بیشتر مراجعه کردهاند. به این ترتیب مقالات نویسندگان و دانشگاههای برتر در سطح کشور و جهان اسلام مشخص میشوند.
وی افزود: فهرست نشریات مصوب شورای راهبردی در جلسهای با عنوان «شورای راهبردی» که در وزارت علوم برگزار میشود، تصویب میشوند. این نشریات برای امتیازدهی علمی به دانشگاهها و دانشجویان مقطع دکتری انتخاب میشوند. به عنوان مثال درج مقاله دانشجویان مقطع دکتری در نشریات برتر، به بالاتر رفتن رتبه علمی و امتیاز آنها کمک کند.
این عضو هیئت علمی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام اضافه کرد: در این مرکز گروهی برای ارزیابی نشریات خارجی فعالیت میکنند که آنها را مورد بررسی قرار میدهند. این گروه را تعدادی از اعضای هیئت علمی پایگاه استنادی تشکیل میدهند که از کارشناسان ارشد رشتههای علم اطلاعات و دانششناسی محسوب میشوند و زیر نظر معاونت پژوهشی مرکز فعالیت میکنند.
حمیدیفرد در ادامه گفت: برای هر نشریهای که به این مرکز ارسال شود نمایهسازی انجام نمیگیرد، زیرا ممکن است نشریه از درجه علمی بالایی برخوردار نباشند. نشریات بعد از تائید گروه ارزیابی، نمایهسازی شده و در دورههای سه ساله بررسی میشوند تا مشخص شود که به کدام دانشگاههای بینالمللی اسلامی استناد بیشتری شده است.
وی در بیان هدف پایگاه استنادی علوم جهان اسلام از ارزیابی نشریات علمی و پژوهشی عنوان کرد: عملکرد این پایگاه شباهت به مرکز ISIآمریکا دارد. این مرکز نمایهسازی و رتبهبندی نشریات، دانشمندان و دانشگاههای دنیا را عهدهدار است. با نمایهسازی، متن کامل مقالات در اختیار دانشگاهیان و پژوهشگران در اقصی نقاط کشور قرار میگیرد.
مدیر گروه مرکز تجزیه و تحلیل منابع پایگاه استنادی علوم جهان اسلام گفت: انتشار نشریات به صورت پراکنده انجام میشود و برای محقق و دانشجو امکان دسترسی به تمام آنها به سختی امکانپذیر است، اما بازیابی اطلاعات کمک زیادی به محققان در روند پژوهش آنان میکند.
حمیدیفرد افزود: این مرکز بسیاری از نشریات را رتبهبندی کرده و نشریات برتر را معرفی میکند تا پژوهشگران مقالات خود را برای آنها ارسال کنند. این معیاری برای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری خواهد بود تا آنها را ارزیابی کند، زیرا نشریات بسیاری هستند که استنادی به آنها نمیشود.
وی در بیان فاکتورهای رتبهبندی برای دانشگاهها، مجلات و نویسندگان برتر اظهار کرد: نیم عمر استناد به مجله، شاخص آنی، مجلات استناد شونده، مجلات استناد کننده، ضریب تاسیس و نیم عمر استنادها در مجله از جمله فاکتورهایی هستند که از آنها برای رتبهبندی استفاده میشود.
حمیدیفرد با بیان اینکه مقالهها در هشت حوزه موضوعی ارزیابی میشوند، گفت: علوم پزشکی، علوم پایه، کشاورزی، فنی مهندسی، علوم دامپزشکی، منابع طبیعی، هنر و معماری و علوم انسانی حوزههایی هستند که مقالههای ارسال شده در این مرکز مورد بررسی و ارزیابی قرار میگیرند.
همکاری پایگاه استنادی جهان اسلام با کشورهای مسلمان
وی با بیان اینکه بیشتر کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی علوم جهان اسلام با این مرکز همکاری دارند، یادآور شد: 98 نشریه عربی بیشتر از کشورهای مصر، لبنان، عربستان، سوریه، کویت، تونس، بحرین، امارات متحده عربی، فلسطین، لیبی و عراق و بیشتر از 44 مجله متعلق به کشورهای ترکیه و مالزی، نشریات لاتین فرانسوی و انگلیسی و 691 نشریه فارسی که در شورای راهبردی به ثبت رسیدند در دوره سه ساله مورد استناد قرار گرفتند.
وی با بیان اینکه 523 نشریه ضریب تاثیر را از این مرکز نگرفتهاند، گفت: تمام نشریاتی که از سال 1380 ضریب تاثیر دریافت کردهاند به تفکیک سال و حوزه موضوعی دستهبندی شدهاند.
مدیر گروه مرکز تجزیه و تحلیل منابع پایگاه استنادی علوم جهان اسلام اظهار کرد: نشریههای علمی و پژوهشی از کشورهای غیر اسلامی مانند هند و آلمان به خواست آنها و با توجه به کیفیتشان نمایهسازی شدهاند.