معاون پژوهش حوزه علمیه کرمان، با اشاره به آغاز هفته هنر اسلامی، گفت: هنر از جایگاه بالایی موضوعاتی چون سبک زندگی برخوردار است و شناخت و تبیین مسائل آن از اهمیت خاصی برخوردار است. قبل از پرداختن به موضوع هنر انقلابی باید به نگاه جامعی نسبت به هنر، اقسام آن، تاریخ هنر و کلیه ساختارهایی که مرتبط با هنر میشود برسیم.
وی ادامه داد: هنر و استفاده از ابزار هنری در طول تاریخ مورد توجه انسانها بوده و هم دستگاههای کفر و نفاق از آن بهره بردهاند و هم دستگاههای الهی. در طول تاریخ حکومتهای ظالم و فاسد در راستای سیاستها و قدرتهایشان با استفاده از قصه و قصه پردازی دست به انحراف اذهان عمومی زدهاند. قرآن کریم که خود از هنر قصه پردازی بهره برده است در این رابطه میفرماید «ومن الناس من یشتری لهو الحدیث لیضل عن سبییل الله بغیر علم» (لقمان، 6) برخی برای گمراه کردن مردم به سراغ لهوالحدیث که همان قصه پردازی دروغین است، میرفتند.
حجت الاسلام علیرضا انجم شعاع ، گام اول در بررسی هنر و مسائل هنری را تبیین تعریف هنر دانست و گفت: برای شناخت دقیق هنر، ابتدا باید تعریفی از هنر ارائه دهیم و بعد یک دسته بندی نسبتاً اجمالی از اقسام هنر داشته باشیم.
وی در تعریف هنر بیان کرد: هنر به مثابه زبان تمدن و فرهنگ یک جامعه است. همان گونه که زبان و تکلم انسان نشانه هویت و شخصیت او است، هنر و رسانه زبان بازگو کننده تمدن و فرهنگ جامعه هستند. اگر جامعه را به سه قسم کلی سیاست، فرهنگ و اقتصاد تقسیم کنیم هنر، زبان فرهنگ است که به اقسامی چون هنرهای نمایشی، تجسمی، موسیقی، ادبیات و سینما تقسیم میشود.
معاون پژوهش حوزه علمیه کرمان افزود: تمدنها یا محیط سجده به خدا هستند و یا محیط سجده و دنبال روی ابلیس. هنر و رسانه است که یکی از این دو نوع پرستش را به فرهنگ اجتماعی تبدیل میکنند و هوش و بینش اجتماعی را بر این مبنا هدایت میکنند و به مثابه ابزاری میشوند که در تولید قدرت، ثروت و علم عمل میکنند.
وی به نقش هنر مدرن در جوامع امروزی اشاره کرد و بیان داشت: در جوامع امروزی هنر مدرن مهمترین عامل در فرهنگ سازی جوامع به حساب میآید که انعکاس دهنده روابط اجتماعی و تمدن جدید است.
حجت الاسلام انجم شعاع به تاریخ هنر در جوامع غربی اشاره کرد و گفت: با شکل گیری رنسانس در جوامع غربی، هنرها نیز به تبع علم و سیاست دچار تغییرات بسیاری شدند. تفاوت مهمی که بعد از رنسانس در جوامع غربی ایجاد شد، حضور مردم و تفکرات مادی در علم و هنر اندیشمندان آن جوامع بود. نوع روابط اجتماعی آن زمان تاثیر زیادی در هنرمندان و آثار آنان داشت که این موضوع رفته رفته باعث تغییر دادن محتوا و شکل هنر غرب شد.
وی افزود: تفاوت هنر مدرن با ماقبل آن در این است که هنر مدرن به یک هنر سازمانی تبدیل شد و آثار هنری از شکل هنر فردی خارج شده و دیگر آثار هنری تنها به تخیلات یک فرد وابسته نبوده و رفته رفته آثار هنری در فرایندهایی جمعی رخ میدهند.
معاون پژوهش حوزه علمیه کرمان، ویژگی دیگر هنر مدرن را سخت افزار محور بودن آن دانست و تصریح کرد: صنعت و سخت افزار محور تمدن مدرن است و هنر مدرن به عنوان آینه تمدن مدرن بر صنعت و سخت افزار تکیه دارد که سینما متبلور این موضوع است.
حجت الاسلام انجم شعاع در رابطه با تفاوت هنر مدرن و هنر اسلامی گفت: هنر مدرن و هنر اسلامی تفاوتی ریشهای دارند که آن هم در مبحث زیبایی شناختی این دو هنر است.
وی افزود: مبحث زیباشناسی به دو قسم مادی و الهی تقسیم میشود. در زیبایی شناسی مادی بر تمنیات و شهوات تکیه شده است. در این نوع زیبایی شناسی ارتباط با خدا مطرح نیست و تنها به ارتباط انسان با انسان و انسان با محیط پرداخته میشود. در حالی که در زیبایی شناسی الهی به مباحثی چون زیباییهای خلقت و زیباییهایی که ارتباط انسان با خداوند را تقویت میکند پرداخته میشود.
معاون پژوهش حوزه علمیه کرمان به وظیفه حوزه علمیه در رابطه با مبحث هنر و هنر انقلابی اشاره کرد و گفت: حوزههای علمیه به عنوان بزرگترین نهاد علمی فرهنگی جمهوری اسلامی باید بر روی مباحث هنر همانند کار اجتهادی بر فقه و اصول، به طور جدی کار کنند و مباحث هنر اسلامی را تبیین و ارائه نمایند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: امروز ما در دوره گذار هستیم و باید با جدیت به تبیین بحث هنر انقلابی بپردازیم و در مقابل هنر مدرن غربی مبحثی چون هنر مقاومت را پایه ریزی کنیم تا بتوانیم جامعه اسلامی را از انحراف نجات دهیم