آیت الله یزدی امروز در دیدار رئیس و اعضای کمیته کرسی های آزادی اندیشی حوزه علمیه که در سالن اجتماعات جامعه مدرسین برگزار شد گفت: مسئله آزادی در حوزه افتخاری برای حوزویان از ناحیه استاد و شاگرد است که تا حدودی در انتخاب درس و استاد آزاد هستند. منظور از آزادی درحوزه یعنی طلبه با اختیار خود درس ها را انتخاب می کند و در کلاس درس استادی که به آن علاقه دارد، حاضر می شود.
رئیس شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه آزادی بی دروازه خطرناک است و اگر قرار باشد هیچ قید و بندی نباشد این آزادی نیست و نتیجه آن هرج مرج است گفت: منظور از آزادی پیشرفت علم و حرکت براساس چارچوب مشخص است.
وی اظهار داشت: معنای درس خارج در حوزه این است که استاد متون مختلفی را در مورد موضوع بیان و شاگرد در آن موضوع در کلاس درس شبهه مطرح می کند، این نوع تدریس برکات زیادی دارد از جمله موجب شکوفایی قوه استنباط شاگرد می شود و این امتیاز در حوزه است.
آیت الله یزدی گفت: امام راحل در نجف اشرف، وقتی بحث حکومت فقیه را مطرح می کردند، دیدند کسی درکلاس درس حرفی نمی زند، اشکالی نمی کند، بعد به حاج آقا مصطفی گفتند؛ جریان از چه قرار است؟ چرا کسی در کلاس درس اشکالی نمی کند که شهید حاج مصطفی به ایشان گفتند، اینجا حوزه علمیه نجف است و سبک و سیاق درس ها به همین شکل است؛ اما از روز بعد خود حاج مصطفی شروع به اعتراض و شبهه در کلاس درس کردند.
رئیس شورای عالی جامعه مدرسین عنوان کرد: در یکی از تبعیدگاه های کشور بودم، در آنجا علمای از نجف به ایران آمده بودند تا به زیارت امام رضا(ع) بروند، در آن جمع، عالم بزرگی از نجف بود و من به دعوت میزبان در مهمانی آنها شرکت کردم، موضوع ساده ای در جلسه مطرح شد و آن عالم نظر خودش را مطرح کرد، به آن عالم گفتم مسئله ای که مطرح کردید، علامه طباطبایی آن را در المیزان مطرح کرده است.
آیت الله یزدی گفت: وقتی این حرف را گفتم، معلوم شد،علمای نجف از این مسئله که علامه در المیزان فلان بحث را مطرح کرده اند، خبر ندارند. بعد موضوعات دیگر مطرح شد، دوباره گفتم این بحث در المیزان مطرح شده و در المیزان غیر از مباحث تفصیلی، مباحثی در مورد غربی ها و فلاسفه هم هست؛ خواستم دو سه دور المیزان در اختیار این علما قرار دهند تا بیشتر در جریان مباحث علامه طباطبایی قرار گیرند.
وی اظهار داشت: نزدیک ظهر به عنوان تبعیدی از همان آن عالم موضوعی را سؤالی کردم، ایشان نمی خواست بپذیرد که ما طلبه های قمی اهل بحث و جواب هستیم؛ چون در مورد طلبه های قمی معتقد بودند اهل بحث و درس نیستند، تنها اهل روضه و منبر می باشند، ایشان جواب سر سری داد، متوجه شدم نمی خواهند با من بحث کنند، ولی بحث را تعقیب کردم، بعد ایشان گفت، بله برای من نقل کردند که در مورد این بحث آقای خمینی حرف هایی زده اند.
آیت الله یزدی گفت: از این نحوه گفتار این عالم ناراحت شدم، قضیه را درست برایش توضیح دادم و گفتم، وقتی این بحث اصولی را امام راحل در کلاس بحث می کردند، من در جلسه بودم و نظر ایشان این است، ولی در این مورد اشتباه به شما مطلب رسانده اند و چون بحث طلبگی شروع شده بود، ایشان استقبال کردند وقتی من بحث را دقیق گفتم و نظر امام راحل را دقیق شنید حرف ایشان را تأیید کرده و نظر دیگران را اشتباه دانست.
رئیس شورای عالی جامعه مدرسین با بیان این که در حوزه وقتی بحث می شود، باید بحث روز مطرح شود تا وقت دیگران گرفته نشود، عنوان کرد: به این مسئله فکر می کردم تکلیف ما در شرایط فعلی چه چیزی است؟ در همین حال کتابی در مورد مسئله ولایت فقیه می خواندم در این کتاب متوجه شبهه پروری به جای آسیب شناسی از سوی مؤلف شدم.
ایشان با بیان این که در حال حاضر یکی از کارهای کمیته کرسی آزاد اندیشی نقد در مباحث شبهه پروری است اظهارداشت: امروز به راحتی در مباحث اصلی طرح شبهه می کنند، چطور بعد 37سال از پیروزی انقلاب گذشته و ساده ترین شبهه در مورد ولایت فقیه مطرح می شود و بحث کرده و آن را کتاب نموده و منتشر می کنند.
وی عنوان کرد: در شورای نگهبان بحث داریم، آیا اگر در قانون چیزی مدون برای قاضی نبود، قاضی می تواند طبق یکی از فتاوای مراجع عمل کند، یا باید به حکم ولی فقیه عمل نماید؟، قانون دارد که طبق فتاوای یکی از مراجع؛ ولی معتقدم طبق فتوای رهبری عمل کند، چون مسئولیت حکومت در دست دارد، ولی سایر مراجع مفتی هستند؛ اما حاکمیت ندارند؛ حاکمیت با مرجعیت دو تا است این دو، جدای از هم هستند که برخی این دو مسئله را باهم اشتباه می گیرند.
آیت الله یزدی گفت: 38سال از حکومت ولایت فقیه گذشته، متاسفانه به عنوان بحث آزاداندیشی شبهه پروری می کنند نه شبهه زدایی؛ آزاد اندیشی اندازه دارد، کتاب در مورد ولایت فقیه می نویسند، ولی اصول آزادی را فراموش می کنند؛ بالاخره کسی باید به این مسائل پاسخ بدهد.
در ادامه این دیدار، رئیس کمیته کرسی های آزاد اندیشی حوزه، با تشریح روند و فعالیت های کمیته کرسی های آزاد اندیشی، گفت: در سال 81 رهبر انقلاب بر راه اندازی کرسی های آزادی اندیشی و نقد و نظریه پردازی درحوزه و دانشگاه تاکیدکردند؛ بعد از منویات ایشان بخش هایی از کار برای رفع نگرانی معظم له دنبال شد. از آن زمان 15 سال می گذرد، گزارشی از کارهای انجام شده، خدمت معظم له ارائه شد و ایشان دوباره تاکید بر ادامه کرسی های آزاد اندیشی داشتند و پیگیر مسئله هستند.
حجت الاسلام والمسلمین هادی صادقی عنوان کرد: بعد از این مسئله شورای اعطای مجوزهای حوزه برای رفع نگرانی رهبر انقلاب، کمیسیون تشکل داد و نهایتا بعد از مدتی در معاونت پژوهش حوزه های علمیه، کمیته ای برای پی گیری نگرانی رهبر انقلاب راه اندازی شد و در این مدت، فعالیت های مانند جمع آوری اسناد گذشته و احیاء اسناد، برگزاری جلسات متعدد در کمیته مرکزی برای اجرای کرسی های آزاد اندیشی و راه اندازی کمیته مرکزی در قم صورت گرفت و امید است تا آخر سال تحصیلی تعداد زیاد کرسی در حوزه اجرا شود.
وی افزود: این کمیته دارای سیاست و راهبردهایی در راستای راه اندازی کرسی های آزاد اندیشی و مهمترین آن سیاست عقلانیت جامع نگر و اخلاق است. این دو اصل مربوط به حوزه عمل و نظر سیاست است؛ یعنی راهبرد کمیته در اجرای کرسی ها این است که قصد دارد در حوزه آزاد، اخلاق در حوزه نظر و عمل اجرا شود. تا بتوانیم از فضای آزاد اندیشی بهره ببریم، اگر این دومسئله نباشد،گرفتار سیاست زدگی شده و در دام اغوا گری گرفتار خواهیم شد.
ایشان اظهار داشت: سیاست دیگر این است که به دنبال تقویت روحیه شجاعت در طرح مباحث هستیم. همیشه در طول تاریخ حوزه های علمیه شاگرد در سرکلاس تند ترین بحث ها را با استاد داشته است. رهبر انقلاب بر اهمیت تقویت روحیه شجاعت در طرح مباحث مسئله تاکید داشتند و دارند و ایشان تاکید دارند که مسئله ارائه بحث آزاد باشد، ایجاد شبهه در کلاس درس و در حضور استاد، در حوزه الگوی خوبی است؛ این ویژگی بایدحفظ و تقویت شود.
رئیس کمیته کرسی های آزاد اندیشی حوزه گفت: اما متأسفانه در شرایطی قرار داریم که با آمدن جریانات مختلف به درون حوزه، بعضی افراد اقدام به تخریب مباحث و افکار اندیشه می کنند و انواع برچسب ها را می زنند و باعث می شوند افراد وارد این مباحث آزاد اندیشی نشوند.
معاون فرهنگی قوه قضائیه عنوان کرد: سیاست این کمیته این است، افراد نظریه پرداز را حمایت می کند تا کسی آنها را تخریب ننماید و در عین حال این کمیته دنبال حفظ اصول و مباحث دینی و اخلاقی است؛ یعنی کسانی که وارد مباحث آزاد اندیشی می شوند، لازم است اخلاق و منطق را رعایت کنند.
وی گفت: طبیعی است افرادی در کرسی‌های آزاد اندیشی، نگران زیر سؤال رفتن اصول و مبانی باشند و مباحثی مطرح شود که به اصول ضربه بخورد و از طرفی بعضی از این فضا سوء استفاده کنند تا به اصول ضربه بزنند. برای جلوگیری از این معضلات و ایجاد فضای آزاد، منطقی و اخلاقی، کمیته مرکزی آزاداندیشی ضوابطی را برای برگزاری کرسی های آزاداندیشی حوزوی از جمله تعیین ناقد، داور و مدیر کرسی و … در جلسه کرسی و حتی پس از برگزاری کرسی پیش بینی کرده است تا جلوی شالوده شکنی و شبهه افکنی و از سوی دیگر جلوی موانع آزادی بیان گرفته شود.
رئیس کمیته کرسی های آزاد اندیشی حوزه افزود: بر این اساس، سیاست این کمیته حرکت در مرز بین نظریه اخلاق و عمل، و بستر سازی است و این کمیته در ادامه برای اجرای بهتر، نیازمند حمایت و تقویت از سوی بزرگان حوزه است.
حجت الاسلام والمسلمین صادقی اظهار داشت: هدف این است فضای آزاداندیشی سالم در حوزه حفظ شود و این مسئله لازم است از سوی بزرگان نیز حمایت شود؛ بعید نیست گاهی افرادی حرف هایی در کرسی های آزاد اندیشی بزنند، ولی هدف نقد در همان جلسه است؛ بنابراین سیاست این است، اگر کسی حرف بی اساسی می زند در همانجا نقد شود و هدف مهم سالم نگه داشتن این فضا است و این نیازمند تقویت از سوی بزرگان است.
رئیس کمیته کرسی های آزاد اندیشی حوزه عنوان کرد: رهبر انقلاب از عدم برگزاری مباحث آزاداندیشی گلایه مند هستند و این کمیته شکل گرفته تا رفع نگرانی کند. امیدواریم با حمایت بزرگان این حرکت شروع و تداوم یابد ما سعی می کنیم با احتیاط حرکت کنیم تا شاهد تداوم باشیم.
