آیت الله حسینی بوشهری گفت: در حوزه علمیه هنوز نگاه آموزش محوری حاکم است و علی رغم پیشرفت‌هایی که حاصل شده است، پژوهش همچنان گاهی مهمان ناخوانده آموزش است. اینکه هنوز در تعداد قابل توجهی از مدارس اصلا معاون پژوهش وجود ندارد، نقیصه بسیار بزرگی است و چه انتظاری از این مدرسه می‌رود که خروجی پژوهشی داشته باشد؟
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شورای عالی حوزه‌های علمیه، معاون پژوهش حوزه‌های علمیه و جمعی از مدیران این معاونت به مناسبت هفته پژوهش با آیت الله حسینی بوشهری دیدار و گفت و گو کردند.
دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه پژوهش را مایه افتخار حوزه علمیه عنوان کرد و ابراز داشت: مقوله پژوهش و تحقیق یک مقوله دیرپای در حوزه‌های علمیه و دیگر مراکز علمی است. بخش زیادی از افتخارات ما مرهون کارهای پژوهشی عمیق، سنگین و فاخری است که در ادوار مختلف تاریخ تشیع توسط بزرگان و محققین انجام گرفته و ما امروز حقیقتا سر سفره آن‌ها هستیم.
وی ضمن تأکید بر لزوم انجام فعالیت‌های عمیق پژوهشی نسبت به مسائل روز و چالش‌های امروز جامعه افزود: همانگونه که به ما یاد داده‌اند، اگر نامی از گذشتگان برده می‌شود، علاوه بر تکریم آنان، باید برای ایجاد انگیزه و معیاری باشد برای کارهای امروز. خصوصا آنکه که تفاوت زیادی بین بایسته‌های امروز و گذشته وجود دارد.
به ثمر نشستن پژوهش نیازمند ساز و کار مدیریتی مناسب است
امام جمعه قم اظهار داشت: برای به ثمر نشستن پژوهش در همه موضوعاتی که لازم است راجع به آن‌ها کار پژوهشی صورت بگیرد، باید تشکیلات و ساز و کار مدیریتی تعریف شود. خوشحالیم که در طی سال‌های گذشته بزرگوارانی که سکان‌دار مدیریت پژوهش در حوزه بودند، موفق ظاهر شدند.
وی تصریح کرد: انتظار می‌رود که حوزه با یک ساز و کار مناسب و مدیریت درست، جایگاه واقعی پژوهش را در برنامه‌های حوزه تعریف کند؛ چرا که پژوهش هنوز جایگاه واقعی خود را در سیستم برنامه‌ای حوزه پیدا نکرده است.
رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: در حوزه علمیه هنوز نگاه آموزش محوری حاکم است و علی رغم پیشرفت‌هایی که حاصل شده است، پژوهش همچنان گاهی مهمان ناخوانده آموزش است. اینکه هنوز در تعداد قابل توجهی از مدارس اصلا معاون پژوهش وجود ندارد، نقیصه بسیار بزرگی است و چه انتظاری از این مدرسه می‌رود که خروجی پژوهشی داشته باشد؟
پژوهش باید پا به پای برنامه‌های آموزشی باشد.
وی خاطر نشان کرد: مشکل امروز ما در سکانداری معاونت پژوهش نیست؛ بلکه در قوانین و مقرراتی است که باید مورد بازنگری قرار گیرد تا کاستی‌های موجود تدارک شوند و عملا پژوهش پا به پای برنامه‌های آموزشی باشد.
استاد حوزه علمیه قم تصریح کرد: باید به نقطه‌ای برسیم که بگوییم آموزش بدون پژوهش اساسا آموزش نیست؛ نه اینکه گفته شود اگر آموزش محقق شد همه چیز محقق شده است. بنابراین هم شورای عالی حوزه و هم مدیر محترم باید تلاش کنند تا پژوهش جایگاه بالاتری پیدا کند.
وی اظهار داشت: اگر علم در سیر پژوهش قرار گرفت، تبدیل به ملکه برای عالِم می‌شود و اندیشه انسان بر اساس آن شکل می‌گیرد. فلذا باید آموزشی به طلبه بدهیم که بتواند قلم در دست بگیرد، فکر کند و اندیشه عمیق خود را پیاده کند.
نایب رئیس مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: اگر کار پژوهشی در حوزه رونق پیدا کرد، آموزش را نیز رشد می‌دهد و آن را بالنده می‌کند. چنین طلبه‌ای هنگام مطالعه یک کتاب، به دنبال ارائه نظریات جدید در چارچوب استنباطی و فقهی است و اینجاست که آموزش در پرتو پژوهش یک غنایی پیدا می‌کند.
مرکز تدوین متون درسی باید با معاونت پژوهش ارتباط داشته باشد
وی با تأکید بر لزوم اتقان بیشتر متون درسی جدید حوزه علمیه ابراز داشت: مرکز تدوین متون باید با معاونت پژوهش ارتباط داشته باشد و اگر اینگونه باشد، کتاب‌های درسی اتقان بیشتری پیدا خواهند کرد. پژوهش باید در تدوین متون تأثیرگذار باشد.
لزوم تقویت کتابخانه مدارس علمیه کشور، لزوم نظام‌مند سازی مطالعه و سیر مطالعاتی طلاب در مدارس و لزوم رصد اولویت‌های پژوهشی مورد نیاز جامعه و نظام، از دیگر عناوین سخنان دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه در این دیدار بود.
لزوم راه‌اندازی سامانه جامع پژوهش
شایان ذکر است در ابتدای این جلسه، حجت الاسلام و المسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی، معاون پژوهش حوزه‌های علمیه، گزاشی از فعالیت‌ها و برنامه‌ها و اقدامات این معاونت در سال گذشته ارائه کرد.
وی با اشاره به جشنواره علامه حلی گفت: تا کنون 14 دوره از این جشنواره برگزار شده است و در مجموع بیش از 176 هزار اثر از طلاب جوان زیر 35 سال دریافت کرده‌ایم.
وی افزود: هدف ما گسترش جشنواره‌های مدرسه‌ای است و تا کنون در حدود 300 مدرسه موفق به برگزاری این جشنواره‌ها شده‌ایم. همچنین بخشی ویژه اساتید در جشنواره علامه حلی در نظر گرفته شده است تا سبب ترغیب طلاب جوان برای حضور در این جشنواره گردد.
تأکید بر لزوم راه‌اندازی سامانه جامع پژوهش، نیاز سنجی پژوهشی در عرصه‌های مختلف، شناسایی چالش‌های فرهنگی و دینی مناطق مختلف کشور، استفاده از ظرفیت و حمایت از انتشار پایان نامه‌های حوزوی و تربیت اساتید دوره‌های تربیت مربی پژوهش، از دیگر عناوین گزارش وی در این جلسه بود.
