- تثبیت جایگاه معاونان پژوهشی و انگیزش بخشی برای ثبات و تداوم همکاری آنان
حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسین اسحاقی، قائم مقام معاونت پژوهش حوزه های علمیه در امور استانها همزمان با هفته پژوهش در گفت وگو با خبرگزاری حوزه، آخرین برنامه ها و فعالیتهای معاونت پژوهش در استان های کشور تشریح کرده که در ادامه می خوانید:
حوزه نیوز – معاونت پژوهش در استان ها چه فعالیت هایی دارد؟
دفتر امور استانها از سال ۱۳۹۸، تاسیس و آغاز بکار کرد. قبل از هر چیز شرح وظایف این دفتر پیشنهاد و در جلسات کارشناسی پس از بررسی های لازم، نهایی و با درخواست تصویب خواهی در مراجع ذی صلاح مورد تصویب قرار گرفت. در طی سه سال از زمان شکل گیری این دفتر و بر اساس شرح وظایف، بحمدالله اقدامات فراوانی به انجام رسیده است.
از اهم وظایف این واحد میتوان به؛ «شناسایی ظرفیت ها، توانمندی های پژوهشی استان ها و بهره گیری بهینه از آن»، «توسعه و تقویت تعامل با مدیران، معاونان، اساتید، پژوهشگران و همکاران صف و ستاد»، «پایش، نظارت و ارزیابی فعالیتها و عملکرد پژوهشی استانها»، «بازدیدهای دورهای مدیران و کارشناسان مسئول از مراکز استانی و واحدهای آموزشی»، «وضعیت سنجی و رتبه بندی پژوهشی ستاد، مدیریت‌های استانی واحدهای آموزشی و مراکز تخصصی و موسسات آموزش عالی»، «برنامهریزی در جهت دانش‌افزایی، مهارت ورزی و گفتمان سازی معاونان پژوهش استانها و واحدهای آموزشی بصورت حضوری و مجازی»، «ایجاد و به روز رسانی بانک اطلاعات شورای پژوهش، معاونان پژوهش استانها و واحدهای آموزشی»، «برگزاری اجلاسیه مدیران و معاونان پژوهشی استانها در قالب نشست های منطقه ای»؛ و چندین رسالت دیگر نیز اشاره کرد.
حوزه نیوز- تاکنون به چند استان سفر کرده‌اید، دستاوردهای آن چه بوده است؟
فلسفه شکل گیری این سفرها ایجاد تعامل مستمر و برقراری ارتباط وثیق بین ستاد و صف، شناسایی وضعیت و ظرفیت استانها، ارزیابی عملکردها و آشنایی با سطح پیشرفت و تولیدات پژوهشی استانها، ضرورت دیدار حضوری و تفقد و قدردانی از زحمات مدیریت ها، همفکری، مشاورت و هم افزایی برای دست یابی به اهداف پژوهشی، گفتمان سازی پژوهشی با اساتید و طلاب، تهیه گزارش وضعیت پژوهشی و شناسایی آسیب ها و انتقال آن به معاونت پژوهش و سایر معاونت های ستادی به منظور پاسخگویی به نیازها می باشد.
این بازدیدها تاکنون در بیش از ۲۳ استان برگزار شده و پس از برقراری وضعیت نسبتا عادی با برنامهریزی و سرعت بیشتری پی گیری خواهد شد. ضمن اینکه اخیرا سطح سفرهای استانی به کارشناسان مسئول مدیریت ها تعمیم یافته است. در سال ۱۴۰۰ استانهای لرستان، قزوین، البرز، تهران، گلستان، مازندران، بابل، یزد، کرمان، فارس مورد بازدید قرار گرفتند و در سال جاری نیز تقویم زمانی برای بازدیدها در دو سطح مدیران و کارشناسان مسئول تهیه و در حال انجام می باشد.
برگزاری ارتباط مستمر میان ستاد و صف حضوری و مجازی
ارتباط و تعامل میان ستاد وصف طبق یک برنامه مدّون است. این برنامه به منظور ارتباط دو سویه در فضای مجازی با استانها و با هدف بازخوانی آیین نامه‌ها و گفتمان آسیب شناسانه و کارگشایانه با مدیران، معاونان پژوهشی استان ها و واحدهای آموزشی و همچنین برقراری ارتباط مستقیم با معاون و مدیران ستادی معاونت پژوهش به انجام می رسد. این گفتمان دو سویه با ارائه گزارش فعالیتها، بیان آسیب ها، انتظارات متقابل از سوی مسئولین استانی و با ارائه رهنمود و پاسخگویی معاون پژوهش و مدیران ستادی به انجام می‌رسد در این نشست سیاست ها اهداف و برنامه های معاونت پژوهش ارائه و گزارش اجمالی از فعالیت ها نو آوری ها و ظرفیت ها و انتظارات پژوهشی استان از سوی مدیر و معاون پژوهش استانی با تمرکز بر فعالیت شورای پژوهش و ضعیت کتابخانه ها و نحوه تعامل آموزش و پژوهش و سایر فعالیت های جاری بیان می شوند.
این تعاملات در قالب ویدئو کنفرانس با قریب به اتفاق استانها (مدیران و همکاران ستادی استانها، معاون و مدیران ستادی) برگزار شده و اخیرا نیز به صورت مجازی با هدف دانش افزایی و مهارت ورزی معاونان پژوهش استانها و مدارس در حال پی گیری است و قالب تعاملات با مدیران از شکل ویدئو کنفرانسی وبیناری به اجلاسیه های منطقه ای و تشکیل جلسات بصورت حضوری در سفرهای استانی و همچنین حضور مدیران و همکاران ستادی در مرکز مدیریت حوزه های علمیه در حال پی گیری است و با استانهای مختلفی مانند خوزستان، سمنان، خراسان، هرمزگان جلسات مشترک برگزار شده است.
حوزه نیوز- در خصوص تدوین و تصویب آیین نامه مورد نیاز و پیشران چه اقداماتی انجام شده است؟
طی این مدت آیین نامه های؛ الف) جذب و گزینش و ساماندهی معاونان پژوهش، ب) شرح وظایف معاونان پژوهش استانها، مدارس و مراکز تخصصی با هدف ارتقاء منابع انسانی پژوهش در استانها و واحدهای آموزشی، این آیین نامه در راستای جذب و گزینش معاونان و با اهداف پنجگانه ذیل تدوین شده است؛
یک) تثبیت جایگاه معاونان پژوهشی و انگیزش بخشی برای ثبات و تداوم همکاری آنان
دو) پیشگیری از جابجایی مکرر معاونان پژوهش و هدر رفت هزینه های گزینش و مهارت افزایی
سه) بازدارندگی از فرصت سوزی ها در اثر ایستایی فعالیتها و صعوبت جایگزینی
چهار) شایسته گزینی معاونین پژوهش از میان اساتید
پنج) ارتقای سطح کمی و کیفی فعالیت های پژوهشی
پس از تهیه این دو آیین نامه در پرتو خرد جمعی و در شورای پژوهش مرکز این آیین نامه ها مصوب و ابلاغ گردید و بر اساس این آیین‌نامه و به منظور ارتقای کیفی منابع انسانی با توجه به تغییرات و خالی شدن پست معاونت پژوهش، هم اکنون در ۱۵ استان اقدام به گزینش، جابجایی و تثبیت معاونان پژوهش استانها بر مبنای مفاد مندرج در آیین نامه مصوب شده است.
حوزه نیوز – اخیر ا مباحثی در مورد وضعیت شناسی و رتبه بندی پژوهشی مطرح شده است، لطفا نکاتی را بفرمایید؟
این طرح به منظور ارزیابی عملکرد و نظارت بر حُسن انجام فعالیتهای پژوهشی مدیریت‌های استانی و در راستای تحقق بخشیدن به اهداف و مأموریت معاونت پژوهشی حوزه‌های علمیه با اهدافی همچون؛
یک) شناسایی نقاط قوت و ضعف عملکرد پژوهشی حوزه‌های علمیه در سطوح سه گانه(ستاد، مدیریت استانی و واحدهای آموزشی)؛
دو) اجرای بهینه نظامات جامع، اصلاح سیاست گذاری ها، برنامه ریزی ها و آیین نامه ها بر اساس نتایج ارزیابی به منظور جهت‌دهی به فعالیتهای پژوهشی و هدایت هدفمند منابع ششگانه براساس ظرفیتها و کاستی های پژوهشی ستاد، مدیریت های استانی و واحدهای آموزشی؛
سه) رصد مستمر فعالیتهای پژوهشی در جامعه هدف و روز آمد سازی اطلاعات پژوهشی با راه اندازی سامانه تحت وب، در حال انجام است.
این طرح پس از برگزاری جلسات متعدد کارشناسی و تعیین شاخص های کلان، شاخص های خرد و سنجه‌ها بر اساس مصوبه ۱۰۰۲ شورای عالی حوزه های علمیه، ابتدا به صورت آزمایشی در سطح استانها و واحدهای آموزشی اجرا شد و هم اکنون بصورت نرم افزار واکسس تحت وب و دسکتاپ مجازی همراه با توجیه و تبیین حضوری و غیرحضوری در حال پیاده سازی است، تا زمینه سهولت دسترسی و بروزآوری اطلاعات و رصد بهنگام اطلاعات توسط صف و ستاد فراهم آید و این رویکرد بزودی در قالب سامانه استمرار می‌یابد.
حوزه نیوز- در خصوص شورای پژوهش استانها به عنوان یگانه مرجع تصمیم ساز و انسجام بخش پژوهشی توضیح بفرمایید؟
به منظور استفاده از ظرفیت های کارشناسی و تخصصی در حوزه پژوهش، ارتقاء کمّی و کیفی پژوهش در مدارس بصورت متوازن، تصویب طرح ها و دستور العمل ها در راستای مصوبات شورای عالی و اسناد بالا دستی، آیین نامه شورای پژوهش استان تدوین شده است. هم اکنون شورای پژوهش استانها در تمام استانها تشکیل و پس از به اتمام رسیدن زمان عضویت اعضا ی شورا؛ عضویت آنان بسته به کارکرد و میزان مشارکت اعضا تمدید و یا با عضو جدید جایگزین می شود.
ضمن اینکه برای فعالسازی شوراها، ساز و کارهای عملیاتی تهیه و ابلاغ گردید تا با ایجاد وحدت رویه در انجام وظایف، اهداف و مقاصد تشکیل شوراها در استانها محقق شود و با جدیت و تحت برنامه واحد به منظور دست یابی به اهداف مندرج در آیین نامه شوراها به انجام وظایف محوله می پردازند.
حوزه نیوز- روزآمدی و کارآمدی معاونان پژوهش امر مهمی است برای ارتقای دانشی و مهارتی ایشان چه تمهیداتی اندیشیده اید؟
آموزش های بدو خدمت و ضمن خدمت از ضروریات های اجتناب ناپذیر بوده و میتواند مهارت و دانش معاونان را مضاعف نموده و در جهت تأمین اهداف سازمان، آنان را فعال و توانمند سازد. کار ویژه دیگر این نوع از آموزشها امکان تغییر در بافت محتوایی آن، به هدف همراهی با تغییرات و نیازمندیهای محیطی است و در واقع آموزشهای پژوهش دورهای یکی از مؤثرترین ابزارهای همراهی با تغییرات محیطی به شمار میآید که میتوان با توجه به ظرفیت های موجود در آن، متناسب با شرایط زمانی، مکانی و نیروی انسانی، آن را برنامهریزی و به روزآمدی معاونان مساعدت نمود. در راستای انجام وظایف اداری، گروه معاونان پژوهش در ایتا تشکیل و هماهنگی های لازم به صورت روزانه انجام می شود.
در زمینه آموزش های پژوهش اکثریت قریب به اتفاق معاونان پژوهش استانها از آنان در دوره حضوری مدرسان پژوهشی شرکت و دوره عمومی مدیریت پژوهش نیز در سال ۱۴۰۰ در طی ده جلسه تشکیل شده و قرار است مدیریت پژوهشی تخصصی نیز درسال ۱۴۰۱ برگزار شود.
حوزه نیوز- در حال حاضر استفاده از فضاهای مجازی و شبکه های اجتماعی موضوعیت دارد، تا چه میزان از این بستر استفاده کرده اید؟
بله در حال حاضر از شبکه اجتماعی بومی ایتا استفاده می کنیم، این گروه با حضور مدیران استانی، معاونان پژوهشی و اعضای شورای پژوهش با هدف هم اندیشی و هم افزایی و ایجاد گفتمان در ابعاد نرم افزاری و سخت افزاری و فکر افزاری نظام پژوهش و موضوعات علمی – پژوهشی مورد نیاز جامعه و نظام اسلامی و جهان اسلام و به منظور رصد شبهات، پرسش ها و پاسخگویی بهنگام به شبهات و سئوالات رایج آنها در بحرانها و پخش، توزیع و گردش اطلاعات در بین صفوف گسترده استانها ایجاد شده است.
در حال حاضر فعالیت این گروه با حدود ۶۷۷ عضو از سال ۱۳۹۸ آغاز و تاکنون ادامه دارد و روزانه مباحث پژوهشی و مطالبی در راستای آیین نامه بارگذاری می‌شود.
حوزه نیوز- یکی از برنامه های نوپدید امور استانها برگزاری اجلاسیه معاونان پژوهشی استانها و اجلاسیه های منطقه ای مدیران و معاونان پژوهش واحدهای آموزشی با مسئولان ستادی است، توضیحاتی در این خصوص بفرمایید؟
اجلاسیه‌ی معاونان پژوهشی یک هم‌اندیشی پژوهشی سالانه است که با حضور معاونان پژوهشی استانها، معاون، مدیران ستادی و عوامل دیگر در حوزه معاونت پژوهش مرکز انجام میگیرد. در این اجلاسیه ضمن بررسی مسائل ساختاری، عملکردی و سنجش و ارزیابی فعالیتها در حیطه تصمیمسازی، فرهنگسازی و ترویج پژوهش، مراکز و امور پژوهشی، مطالعات و برنامهریزی پژوهشی و تعاملات و ارتباطات پژوهشی در سطح درون و برون حوزوی به مسایل و مشکلات حرفه‌ای در در صف و ستاد بررسی می‌شود.
اجلاسیه معاونان پژوهشی استانها تاکنون ۱۰ بار برگزار شده است. اجلاسیه های هشتم در قم(۱۳۹۹) و اجلاسیه نهم در مشهد در سال( ۱۴۰۰) و اجلاسیه دهم در سال(۱۴۰۱) در قم با ساز و کار و تهیه آیین نامه و دستورالعمل های جدید اجرایی گردید و گزارش جلسات نیز تهیه و به مراجع بالادستی جهت اطلاع رسانی و اجرای مصوبات تحویل شد. اجلاسیه های منطقه ای مدیران و مسئولان ستادی در سه مرحله در استانهای تهران(منطقه یک)، استان فارس(منطقه سه) و استان اردبیل(منطقه دو) برگزار شد و اجلاسیه منطقه ای واحدهای آموزشی نیز در قم(آذر ۱۴۰۱) برگزار گردید.
